NLP Coaching

Πότε ήταν η τελευταία φορά που μπήκατε στη διαδικασία να ξεκινήσετε «δίαιτα» ώστε να «χάσετε» κιλά; Που προσπαθήσατε να αλλάξετε κάτι στη διατροφή σας, για παράδειγμα να τρώτε λιγότερα γλυκά ή περισσότερα φρούτα και λαχανικά, ή να ξεκινήσετε άσκηση; Μήπως γνωρίζατε τι "πρέπει" να κάνετε παρόλα αυτά απλά "δεν τα καταφέρνατε"; Μήπως υπήρχαν πολλοί πειρασμοί, δεν μπορούσατε να "αντισταθείτε" ή να "πειθαρχήσετε" για αρκετό χρονικό διάστημα; Μήπως κάποια στιγμή "χαλάγατε" τη δίαιτα και τελικά επιστρέφατε σε αυτό που γνωρίζατε να κάνετε καλύτερα ή στο οποίο νιώθατε πιο άνετα - δηλαδή σε παλιές διατροφικές συνήθειες και συμπεριφορές; Ή βρίσκατε πολύ δύσκολη και επίπονη την όλη διαδικασία; Τελικά, γιατί καταλήγετε στο "δεν μπορώ";

Συχνά, οι άνθρωποι θέλουν πάρα πολύ να ελέγξουν το βάρος τους και να κάνουν θετικές αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής τους ώστε φαίνονται και να νιώθουν καλύτερα, παρόλα αυτά δεν τα καταφέρνουν πάντα ή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν είναι τυχαίο ότι, για παράδειγμα, σύμφωνα με αξιόπιστες έρευνες οι περισσότεροι άνθρωποι που χάνουν κιλά, ανεξάρτητα από τον τύπο της "δίαιτας" που ακολουθούν, ξαναπαίρνουν το μεγαλύτερο μέρος του βάρους που έχασαν σε επίπεδο διετίας. Για ποιους λόγους συμβαίνει άραγε αυτό; Τι ακριβώς είναι αυτό που δυσκολεύει κάποιον να κάνει τις αλλαγές που χρειάζεται ώστε να δει το βάρος του να μειώνεται; Και γιατί το ξαναπαίρνει;

"Όταν όλα είναι στο μυαλό"

Ο στωικός φιλόσοφος Επίκτητος πριν χιλιάδες χρόνια είπε ότι, «Δεν είναι τα πράγματα που ταράττουν τους ανθρώπους, αλλά οι ιδέες τους για τα πράγματα». Όλοι έχουμε πεποιθήσεις, αξίες, κουλτούρα, γνώσεις, συγκεκριμένους τρόπους σκέψης σχετικά με οτιδήποτε και το ίδιο ισχύει για το φαγητό, τη διατροφή, το σωματικό βάρος, τον τρόπο ζωής και την υγεία μας. Και ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε, η αλληλουχία των σκέψεων μέσα στο μυαλό μας, επηρεάζει και τις αντιδράσεις μας και τη συμπεριφορά μας.

Σε αυτό το πλαίσιο, η σοκολάτα, για παράδειγμα, παύει να είναι απλά ένα τρόφιμο με γλυκιά γεύση και πλούσια υφή που ενεργοποιεί το κέντρο ικανοποίησης και ανταμοιβής στον εγκέφαλο (brain reward system). Και αυτό το τελευταίο σίγουρα το κάνει, όπως οτιδήποτε άλλο διασφαλίζει την επιβίωση και τη διαιώνιση του είδους μας. Στο μυαλό μας, ωστόσο, η σοκολάτα πρεσβεύει, σηματοδοτεί ή συνδέεται και με άλλα πράγματα ή καταστάσεις, από την ανάμνηση και την προσδοκία της επερχόμενης "ικανοποίησης" μέχρι τη "θαλπωρή" και την "ανακούφιση".

Στην πραγματικότητα, λοιπόν, δεν αντιδρούμε στα γεγονότα και τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, όποια και να είναι αυτά, αλλά τα "φιλτράρουμε" δίνοντας τους ένα διαφορετικό νόημα και τελικά αντιδρούμε στους τρόπους με τους οποίους αυτά "αναπαρίστανται" μέσα μας. Την ίδια στιγμή, για λόγους εξοικονόμησης χρόνου και ενέργειας, ο εγκέφαλός μας και σε όλη μας τη ζωή "εκπαιδεύεται" να αντιδρά με συγκεκριμένους τρόπους σε συγκεκριμένα ερεθίσματα, διαμορφώνει σταθερά μονοπάτια και αλληλουχίες σκέψεων, κάνει συγκρίσεις και συνδέσεις, γενικεύει, παραλείπει πληροφορία ή παρερμηνεύει, βάζοντας "νοητικά φίλτρα" σε κάθε εξωτερικό ερέθισμα, και παράγει συμπεριφορές.

"Μπορούμε να αλλάξουμε αυτό που καταλαβαίνουμε"

Όμως είναι δυνατό να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το μυαλό μας και με τον οποίο παράγονται οι συμπεριφορές και να τα τροποποιήσουμε προς όφελός μας.

Με το NLP έχουμε τη δυνατότητα να διερευνήσουμε τις ακριβείς διαδρομές της σκέψης όταν παράγεται μία συμπεριφορά, μέσα από όλα τα φίλτρα π.χ. των πεποιθήσεων, των γνώσεων, των εμπειριών, των αξιών, μέσα από τα οποία αλληλεπιδρούμε με τον κόσμο, και να αντιληφθούμε ή να διευρύνουμε τις επιλογές μας ώστε να χειριζόμαστε τις καταστάσεις – όπως και τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε και διαχειριζόμαστε τα θέματα του βάρους και της διατροφής μας - διαφορετικά και πιο λειτουργικά για εμάς.

Όσοι έχουν κάποια στιγμή διαβάσει ή ακούσει για τον Νευρο-γλωσσικό Προγραμματισμό (NLP, Neuro-linguistics Programming) ίσως γνωρίζουν ότι, εδώ και δεκαετίες, αξιοποιείται για την ενίσχυση της προσωπικής ανάπτυξης ή ότι αποτελεί μια παγκόσμια τάση στον κόσμο των επιχειρήσεων καθώς σχετίζεται με αποτελεσματικότητα και υψηλές αποδόσεις. Άλλοι πάλι ίσως γνωρίζουν ότι, ο όρος NLP προέρχεται από τα τρία πλέον σημαντικά στοιχεία που καθορίζουν την ανθρώπινη συμπεριφορά: το μυαλό (neuro) ή το νευροδιαδίκτυο ως σύστημα που λαμβάνει, μεταφέρει και επεξεργάζεται τις πληροφορίες από το εξωτερικό περιβάλλον δια μέσου των αισθήσεών μας, τη γλώσσα (linguistics) με την ευρεία έννοιά της και η οποία αποδίδει νόημα στις πληροφορίες και εκφράζει τις εμπειρίες μας, και τον προγραμματισμό (programming) δηλαδή τα μοτίβα ή πρότυπα λειτουργίας που υιοθετούμε αλληλεπιδρώντας με το περιβάλλον μας και τα οποία χαρακτηρίζουν τον τρόπο με τον οποίο επιλέγουμε να χειριστούμε καταστάσεις, προδιαγράφουν τον τρόπο που προχωρούμε & καθορίζουν το βαθμό που πετυχαίνουμε ή όχι.

Το "modeling" που κάνει τη διαφορά.

Από την άλλη, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι γύρω μας που φαίνεται να είναι υγιείς και «αδύνατοι» και μάλιστα χωρίς να καταβάλλουν καμία ιδιαίτερη προσπάθεια. Ή που καταφέρνουν να ελέγξουν το βάρος και να βελτιώσουν τη διατροφή, τον τρόπο ζωής και την υγεία τους, και μάλιστα «από μόνοι τους» και χωρίς τη βοήθεια ειδικού. Τι ακριβώς είναι αυτό που έχουν κάποιοι και όχι όλοι και που τους βοηθά να πετυχαίνουν τους στόχους τους – και μάλιστα όταν οι τελευταίοι έχουν σχέση με το βάρος, τη διατροφή και την υγεία τους; Έχουν γεννηθεί με «καλά» γονίδια; Έχουν «καλό» μεταβολισμό; Έτσι μεγάλωσαν; Είναι τυχεροί; Ή έχουν συγκεκριμένα «γνωρίσματα» που τους επιτρέπουν να θέτουν και να πετυχαίνουν σχετικούς στόχους; Και αν ναι ποια είναι αυτά; Θα μπορούσε καθένας από εμάς να τα αποκτήσει και να πετύχει το υγιές βάρος και το επίπεδο υγείας που επιθυμεί;

Το NLP κάνει κάτι πραγματικά μοναδικό: παρατηρεί και ουσιαστικά αντιγράφει τις ακριβείς διαδρομές της σκέψης, τις στρατηγικές των ανθρώπων που τα έχουν ήδη καταφέρει και μάλιστα με τρόπο που μπορεί να επαναληφθεί ώστε η βελτίωση να γίνεται εφικτή για τον καθένα.

Το NLP Diet & Nutrition Coaching είναι η εφαρμογή των αρχών, της προσέγγισης, των μεθόδων και των τεχνικών της επιστημονικά τεκμηριωμένης προσέγγισης του Νευρο-γλωσσικού Προγραμματισμού (Neuro-linguistics Programming, NLP) σε θέματα που αφορούν στον έλεγχο του βάρους, τη διατροφική συμπεριφορά και την υιοθέτηση υγιεινών προτύπων διατροφής.

Ενδεικτικά, το σύστημα NLP μπορεί να βοηθήσει όσους έχουν:

- Κάνει επανειλημμένες προσπάθειες μείωσης βάρος χωρίς μόνιμο αποτέλεσμα
- Δυσκολεύονται να "πειθαρχήσουν" σε αυστηρά δομημένα προγράμματα διατροφής
- Υποψιάζονται ότι έχουν "εξάρτηση" από το φαγητό ή βρίσκουν "καταφύγιο" σε αυτό
- Νιώθουν ότι "χάνουν τον έλεγχο" ή κάνουν "κρίσεις υπερφαγίας"
- Επιθυμούν να μειώσουν το βάρος τους ή να βελτιώσουν τη διατροφή τους χωρίς άλλη "δίαιτα"
- Θέλουν να κάνουν θετικές αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωή τους που θα κρατήσουν σε βάθος χρόνου.

Μαργαρίτα Οκτωράτου
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, MSc
NLP University Certified Practitioner