Και αυτή τη φορά θα πετύχουμε.
Με την εορταστική περίοδο να είναι πια παρελθόν και επιστρέφοντας στην καθημερινή μας ρουτίνα, ενδεχομένως με επιπλέον κιλά και μία σχετική ανησυχία ή απογοήτευση, και με τη νέα χρονιά μπροστά μας, μπορεί και να αποφασίσουμε να θέσουμε ως στόχο το να βελτιώσουμε το βάρος και τη διατροφή μας. Σε περίπτωση που θυμηθούμε αντίστοιχους παλιότερους ανεκπλήρωτους στόχους, ίσως τελικά συνειδητοποιήσουμε ότι, η πρόθεση δεν ισοδυναμεί με την έμπρακτη προσπάθεια για αλλαγή. Και ενώ συχνά ξεκινάμε με έντονη επιθυμία και αποφασιστικότητα να τα καταφέρουμε, στην πορεία μπορεί να χάνουμε την όρεξη, το κίνητρο και τη δύναμή μας, τα πράγματα να μην έρχονται όπως ακριβώς τα σχεδιάζαμε – ή απλά…ξεχνάμε τους λόγους για τους οποίους ξεκινήσαμε.
Άραγε, υπάρχει τρόπος να τα καταφέρουμε αυτή τη χρονιά; Η απάντηση είναι ναι.
Και για να σας βοηθήσουμε, θα μοιραστούμε μαζί σας μερικά μυστικά ώστε πρακτικά να προγραμματίσετε το μυαλό σας να πετύχει τους στόχους σας για εσάς.
Αποτυπώνουμε τον στόχο μας με θετικό τρόπο
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να αποτυπώσουμε αυτό που θέλουμε να πετύχουμε και καθένας από αυτούς επηρεάζει την πιθανότητα να πετύχουμε ή όχι. Μπορούμε για παράδειγμα να πούμε «δεν θέλω να είμαι στα κιλά που είμαι τώρα» ή «θέλω να φτάσω στα x κιλά». Ποια είναι η διαφορά; Σκεφτείτε δύο δρομείς. Ποιος είναι πιο πιθανό να βγει πρώτος, αυτός που σκέφτεται «δεν θέλω να βγω τελευταίος» ή εκείνος που λέει «θέλω να βγω πρώτος»; Υπεραπλουστεύοντας τα όσα συμβαίνουν σε κάθε περίπτωση, ας πούμε ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, όταν βάζουμε έναν συγκεκριμένο θετικό στόχο πραγματοποιούνται νοητικές διεργασίες που μας φέρνουν πιο κοντά στην επίτευξη του στόχου.
Στο ίδιο πλαίσιο και δεδομένου ότι κάθε στόχος που θέτουμε είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με ένα σαφώς καθορισμένο πλάνο δράσης εάν πρόκειται να πετύχει, όταν θέλουμε να μειώσουμε το βάρος μας θέτουμε πιο μικρούς και εφικτούς στόχους, ή αλλιώς βήματα, που τελικά θα οδηγήσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα μπορεί να πούμε «δεν θα τρώω ανθυγιεινά σνακ» ή «θα τρώω ως σνακ ένα φρούτο με λίγους ξηρούς καρπούς». Παρά το γεγονός ότι οι δύο αυτοί υπο-στόχοι φαίνεται να μοιάζουν, εντούτοις έχουν δύο σημαντικές διαφορές. Ο πρώτος τρόπος, ο «θετικός», δείχνει μια διατροφική συμπεριφορά που θέλουμε να συμπεριλάβουμε στο πλάνο μας και μάλιστα δίνει μία ξεκάθαρη οδηγία για το τι ακριβώς θα κάνουμε (θα τρώμε ένα φρούτο και μία χούφτα ξηρούς καρπούς). Ο δεύτερος τρόπος, ο πιο «αρνητικός» δείχνει μια συμπεριφορά που θέλουμε να αποφύγουμε και χωρίς πληροφορία ή κατεύθυνση του τι ακριβώς πρέπει να γίνει. Και που είναι το πρόβλημα; Οι εντολές που δίνουμε στο μυαλό μας και το πλαίσιο στο οποίο βάζουμε τους στόχους μας εμπλέκουν διαφορετικές νοητικές και συναισθηματικές διαδικασίες. Βάζοντας τους στόχους μας σε ένα πιο θετικό πλαίσιο δίνοντας ξεκάθαρες οδηγίες για τα επόμενα βήματα, τότε προγραμματίζουμε θετικά τις σκέψεις, τα συναισθήματα, την αυτοαξιολόγησή μας.
Σχεδιάζουμε ένα ευέλικτο πλάνο δράσης
«Δεν απέτυχα. Απλά βρήκα 10.000 τρόπους που δεν λειτουργούν» Thomas Edison
Όταν καταστρώνουμε το πλάνο δράσης μας για να πετύχουμε το στόχο μας, τη μείωση στο βάρος μας εν προκειμένω, προσπαθούμε να συμπεριλάβουμε όλες τις πιθανές αλλαγές που θα χρειαστεί να κάνουμε στην καθημερινότητά μας. Για παράδειγμα, σε ότι αφορά στη διατροφή, ποιο μοντέλο διατροφής θα ακολουθήσουμε, αν θα ζητήσουμε βοήθεια από επαγγελματία υγείας, αν θα χρειαστεί να έχουμε τακτικά γεύματα, τι θα περιέχουν, σε τι ποσότητες, πόσο συχνά, ποιος θα τα ετοιμάζει, τί θα παραγγέλνω όταν τρώω έξω, πώς θα τρέφομαι όταν με καλούν ή όταν δεν υπάρχει τίποτα διαθέσιμο να φάω, κ.ο.κ. Αντίστοιχα, αν θέλουμε να αυξήσουμε τη σωματική μας δραστηριότητα, μπορούμε να απαντήσουμε σε ερωτήματα όπως θα μπορούσα να εντάξω περπάτημα ή κάποιας μορφής άσκηση ή οργανωμένη μορφή δραστηριότητας ώστε να νιώθω και καλά; Καλό είναι επίσης να σκεφτούμε εκ των προτέρων πιθανές εναλλακτικές αν το σχέδιό μας δεν πάει καλά. Γιατί, είναι πιθανό να μην πάει. Και όπως ξέρουν οι επαγγελματίες αθλητές ή οι επιτυχημένοι άνθρωποι στον τομέα τους, συνήθως χρειάζεται να αποτύχει πολλές φορές κανείς και να μάθει από τα λάθη του ώστε να κάνει τις αναγκαίες αλλαγές και προσαρμογές που θα τον οδηγήσουν στην επιτυχία.
Βάζουμε σημεία ελέγχου που δεν έχουν σχέση με το βάρος μας
Για να καταλαβαίνουμε ότι είμαστε στο σωστό δρόμο, και να μας επαναφέρουμε σε αυτόν, ή απλά για να ενισχύουμε την αυτοαποτελεσματικότητά μας, βοηθά να βάζουμε ενδιάμεσα σημεία ελέγχου που όμως δεν έχουν σχέση με το βάρος μας. Για παράδειγμα, μπορεί να συνηθίζουμε να θέτουμε στόχους επίδοσης, όπως π.χ. «θα διώχνω ένα κιλό την εβδομάδα». Και εάν για οποιοδήποτε λόγο δεν φτάσουμε τον στόχο μας συνήθως το εκλαμβάνουμε ως αποτυχία, απογοητευόμαστε και θέτουμε σε κίνδυνο την προσπάθειά μας. Αφενός, στην πορεία προς την επίτευξη του στόχου δεν υπάρχει αποτυχία, μόνο ανατροφοδότηση και σίγουρα μπορούμε να μάθουμε από τα λάθη μας π.χ. ότι όταν νιώθουμε στέρηση είμαστε πιο επιρρεπείς στα γλυκά. Και υπάρχει και κάτι ακόμα εξίσου σημαντικό. Δίνοντας μόνο έμφαση στην επίδοση, παραβλέπουμε τα βήματα που έχουμε ήδη κάνει. Σίγουρα είναι επιτυχία όταν καταφέρνουμε να σταματήσουμε να τρώμε όταν νιώσουμε χορτάτοι ή όταν τηρήσουμε τα τακτικά μας γεύματα. Παράλληλα, καλό είναι να αναγνωρίζουμε τα καινούρια πράγματα που μαθαίνουμε, όπως την ενέργεια που νιώσαμε με την ένταξη του πρωινού στην καθημερινότητά μας, τις καινούριες συνταγές που δοκιμάσαμε και μας άρεσαν. Μάλιστα, μπορούμε να συμπληρώνουμε τους στόχους επίδοσης με στόχους μάθησης. Και να προσθέσουμε υπο-στόχους μάθησης όπως τα «θα μάθω να προετοιμάζω θρεπτικά γεύματα» και «θα μάθω μια καινούρια ψυχαγωγική δραστηριότητα που προάγει την σωματική άσκηση» και οι οποίοι θα κάνουν τη διαδικασία πιο ευχάριστη και αποτελεσματική μακροπρόθεσμα.
Οι στόχοι μας παραμένουν SMART
Αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα άρθρο από μόνο του, ειδικά όταν το δούμε από την πλευρά της νευροφυσιολογίας μας και του τρόπου με τον οποίο μπορούμε να την προγραμματίσουμε προς την επίτευξη του στόχου μας. Με δυο λόγια όμως, οι στόχοι που βάζουμε όπως π.χ. να μειώσουμε το βάρος μας, ή οι υπο-στόχοι π.χ. να εντάξουμε τη φυσική δραστηριότητα στη ζωή μας, καλό είναι να είναι Συγκεκριμένοι – Μετρήσιμοι – Επιτεύξιμοι – Ρεαλιστικοί – Σε συγκεκριμένο χρόνο. Για παράδειγμα, αντί να πούμε «Θα περπατάω περισσότερο», να πούμε «Θα περπατάω 30 λεπτά με τον ρυθμό με τον οποίο νιώθω καλά, κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή αμέσως μετά το γραφείο, για αυτό και θα έχω αθλητικά παπούτσια μαζί μου». Μάλιστα, δεδομένου ότι πολλά μπορεί να συμβούν, μπορούμε και να σχεδιάσουμε και εναλλακτικά πλάνα δράσης, π.χ. να αξιοποιήσουμε μία συγκεκριμένη εφαρμογή στο σπίτι εάν βρέχει.
Βλέποντας τους στόχους μας…αλλιώς
Στην πραγματικότητα, κάθε στόχος που βάζουμε είναι μία «νοητική αναπαράσταση» του αποτελέσματος που επιθυμούμε. Όταν θέτουμε ένα στόχο στην ουσία αναπαριστούμε στο μυαλό μας το επιθυμητό αποτέλεσμα. Και ο τρόπος που θα το κάνουμε επηρεάζει την πιθανότητα να πραγματοποιηθεί. Εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλός μας η νοητική αναπαράσταση του επιθυμητού σε εμάς αποτελέσματος μπορεί να έχει εικόνα, ήχο, γεύση, οσμή, υφή. Και αλληλεπίδραση με το εσωτερικό και εξωτερικό του περιβάλλον. Θέτοντας ένα στόχο «γραμμένο» στη «γλώσσα προγραμματισμού» του μυαλού μας λαμβάνουν χώρα νοητικές διεργασίες που οδηγούν στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Όταν επομένως φανταζόμαστε τον εαυτό μας έχοντας πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα (π.χ. το νέο μας βάρος) ας φανταστούμε και τί ακριβώς είναι αυτό που βλέπουμε; Τί ακούμε; Τί ακριβώς νιώθουμε; Τί αλλάζει γύρω μας – αν αλλάζει - στις σχέσεις, τη δουλειά; Τί αλλάζει μέσα μας και στη δική μας συμπεριφορά; Τί έχουμε κερδίσει; Πόσο σημαντικό είναι αυτό για εμάς; Και για ποιον ακριβώς λόγο μας είναι σημαντικό;
Ο τρόπος με τον οποίο θέτουμε τους στόχους μας και σχεδιάζουμε το πλάνο δράσης μας για να τους πετύχουμε είναι σημαντικός. Αξιοποιώντας και τα παραπάνω μυστικά, μαζί με όλα τα υπόλοιπα εργαλεία που ανακαλύπτουμε μαζί, ερχόμαστε ακόμα πιο κοντά προς το να πετύχουμε το βάρος, το επίπεδο και υγείας και την ποιότητα ζωής που επιθυμούμε. Και μαζί με εσάς ευχόμαστε του χρόνου τέτοια περίοδο να θέσουμε τελείως διαφορετικούς στόχους, γιατί τους προηγούμενους θα τους έχουμε καταφέρει!
Comments